Antek. Jedno imię, wiele historii.

„Pro-rok” polski poeta pochodzenia żydowskiego, dramatopisarz, prozaik, felietonista, tłumacz. Urodził się 15 listopada 1895 r. w Warszawie w zasymilowanej rodzinie żydowskiej o tradycjach naukowych i literacko-wolnomyślicielskich. Był prawnukiem wynalazcy i uczonego Abrahama Sterna, wnukiem matematyka, wynalazcy i publicysty Chaima Zeliga Słonimskiego, synem lekarza Stanisława Słonimskiego. Jako poeta Słonimski debiutował sonetami "Leonardo", "Botticelli", "Michał Anioł" w "Kurierze Warszawskim" w 1918 r. W 1918 roku też współtworzył kawiarnię literacką „Pod Picadorem”, a w roku 1919 grupę poetycką Skamander. Współpracował z nią, z przerwami, do wybuchu wojny. W latach międzywojennych współpracował także z „Kurierem Polskim” (1920–1923) i „Wiadomościami Literackimi” (1924–1939). Jego teksty wykorzystywały m.in. kabarety „Czarny Kot”, „Qui Pro Quo”, „Cyrulik Warszawski”, „Tip Top” oraz rosyjski awangardowy „Niebieski Ptak”. Był członkiem Związku Zawodowego Literatów Polskich i polskiej sekcji PEN Clubu. Kilka dni po wybuchu II wojny światowej, 5 września 1939 roku, wraz z żoną opuścił Warszawę i tworzył a emigracji. Tam też napisał swój najbardziez znany wiersz Alarm.

 "UWA­GA! Uwa­ga! Prze­szedł!

Koma trzy!"

Ktoś bie­gnie po scho­dach.

Trza­snę­ły gdzieś drzwi.

Ze zgieł­ku i wrza­wy

Dźwięk je­den wy­bu­cha ro­śnie,

Ko­łu­je ję­kli­wie,

Głos sy­ren - w okta­wy

Opa­da - i wzno­si się jęk:

"Ogła­szam alarm dla mia­sta War­sza­wy!" 

(……..)

W 1951 r. wraz z żoną wrócił do Warszawy, gdzie zamieszkał przy Alei Róż. Antoni Słonimski zmarł 4 lipca 1976 r. w wyniku obrażeń odniesionych w wypadku samochodowym. Został pochowany obok żony na cmentarzu w Laskach pod Warszawą. Testamentem zapisał prawa autorskie do swych utworów Zakładowi dla Niewidomych w Laskach. Do najważniejszych dzieł Słonimskiego należą między innymi: "Sonety" (1918), "Czarna wiosna" (1919), "Parada" (1920), "Godzina poezji" (1923), "Z dalekiej podróży" (1926), "Rodzina" (1933), "Nowe wiersze" (1959), "Wiersze 1958-1963" (1963) i "138 wierszy" (1973)

Kaszubski działacz społeczny nazywany „królem Kaszubów”, pisarz ludowy, propagator polskości Pomorza. Antoni Abraham urodził się 19 grudnia 1869 roku w osadzie Zdrada k. Mechowa w biednej rodzinie bezrolnego komornika Jana Abrahama i jego żony Franciszki z d. Czap. W wieku 16 lat rozpoczął wędrówkę po Kaszubach w poszukiwaniu zarobku. Początkowo najmował się do pracy na roli i w leśnictwie. Pracował także w wejherowskiej cementowni oraz w puckiej wędzarni ryb. W drugiej połowie lat osiemdziesiątych XIX wieku rozpoczął pracę jako pomocnik leśniczego w Bolszewie. Te peregrynacje dały możliwość zrozumienia trudnego życia miejscowej ludności oraz zainspirowały do przyszłej działalności społeczno-politycznej. Jednym ze sposobów walki z germanizacją w zaborze pruskim była działalność Towarzystw Ludowych. Abraham był inicjatorem ich powstania w wielu miejscowościach, m.in. Wejherowie, Pucku, Gdyni i Chyloni. W latach 1911-1913 osobiście przewodził Towarzystwu Ludowemu w Redzie. Na spotkaniach wygłaszał płomienne przemówienia. Choć władze pruskie wytaczały mu sprawy karne, karały grzywną i osadzały w areszcie, nie zniechęcało to Abrahama, a wręcz mobilizowało do działania.W kwietniu 1919 roku, Antoni Abraham wraz z innym działaczem kaszubskim Tomaszem Rogalą zostali delegatami rodzimej ludności Pomorza na paryską konferencję pokojową w Wersalu. Na początku maja 1922 roku Antoni Abraham, jako pierwszy mieszkaniec Pomorza otrzymał w Warszawie z rąk prezydenta RP Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski. Zmarł po ciężkiej chorobie 23 czerwca 1923 roku. Pochowany został na cmentarzu oksywskim, w pobliżu południowej ściany kościoła a zarazem najstarszej świątyni w Gdyni. Jego pogrzeb stał się wielką manifestacją miejscowej ludności, która w ten sposób odwdzięczyła się „apostołowi kaszubskiej sprawy”.

Zwany Il Prete Rosso (pol. „Rudy Ksiądz”), wenecki kompozytor, skrzypek i duchowny rzymskokatolicki, jeden z najwybitniejszych kompozytorów epoki baroku. Antonio Vivaldi urodził się w Wenecji. Jego ojciec, początkowo cyrulik z zamiłowaniem muzycznym, był skrzypkiem, który ostatecznie znalazł zatrudnienie w orkiestrze bazyliki św. Marka. To od niego młody Vivaldi uczył się gry na tym instrumencie. Jak podają źródła: […] nieustannie wysłuchiwał napomnień […] zwierzchników, zarzucających mu nazbyt swobodny styl życia i niedostatek pobożności. Podobno od 1705 roku zwolniony został z codziennego obowiązku odprawiania mszy, a liczne anegdoty wskazują rozmaite powody podjęcia tej decyzji, np. przerywanie nabożeństw w związku z dolegliwościami płucnymi ale też… koniecznością zapisania pomysłów muzycznych, jakie właśnie wpadły mu do głowy. W roku 1703, poza przyjęciem święceń kapłańskich, został także nauczycielem skrzypiec w weneckim sierocińcu dla dziewcząt Ospedale della Pietà, z którym związał się do końca życia. Orkiestra tego ośrodka organizowała cotygodniowe koncerty zbierając fundusze na utrzymanie sierocińca. W pierwszych dekadach XVIII wieku kolejne publikacje (Suonate de camera, L’Estro Armonico) przyniosły mu wielką sławę, także we Francji i Austrii. Dla znamienitych rodów włoskich oraz na zamówienia zagraniczne (dyrygował wykonaniami swoich utworów w wielu krajach europejskich) tworzył wszystkie znane w baroku gatunki muzyczne, w szczególności koncerty i opery. U schyłku życia wyjechał do Wiednia, gdzie po miesiącu zmarł w skrajnej nędzy. Jego najbardziej znane dzieło to Cztery pory roku, skomponowany w 1720 roku cykl czterech koncertów, przeznaczonych na skrzypce solo z towarzyszeniem orkiestry smyczkowej, zatytułowanych kolejno: Wiosna (Koncert nr 1), Lato (Koncert nr 2), Jesień (Koncert nr 3), Zima (Koncert nr 4). Podstawą do stworzenia tych utworów były 4 anonimowe sonety o tych samych tytułach, których fragmenty wpisał kompozytor w odpowiednie miejsca partytury.

Francuski pilot, pisarz i poeta urodził się w Lyonie w rodzinie arystokratycznej jako syn hrabiego Jeana de Saint-Exupéry. Gdy miał 4 lata, zmarł jego ojciec, a Antoine z matką oraz rodzeństwem zamieszkali w zamku u ciotki. W wieku 12 lat odbył pierwszy lot samolotem jako pasażer, wtedy też przerobił swój rower, dodając mu skrzydła. W 1921 r. uzyskał kwalifikacje pilota cywilnego, a rok później – pilota wojskowego w centrum szkolenia pilotów wojskowych w Istres. W lotnictwie wojskowym służył krótko, gdyż wskutek wypadku, w którym został ranny, przeniesiono go w 1923 do rezerwy w stopniu podporucznika. W ramach pracy w Towarzystwie Lotniczym Latécoère latał pomiędzy Francją i Afryką, głównie przewożąc pocztę. Podczas wojny domowej w Hiszpanii był korespondentem prasy francuskiej. Kilka razy podejmował próby rekordowych przelotów samolotem – podczas jednej z takich wypraw, na trasie Nowy Jork – Ziemia Ognista uległ poważnemu wypadkowi, po którym już zawsze cierpiał na niedowład lewego ramienia. Najbardziej znanym utworem pisarza jest Mały Książę (Le Petit Prince), ukończony w 1943 roku – filozoficzna baśń dla dzieci i dorosłych, jedno z najważniejszych utworów literackich XX wieku. Pierwsze polskie wydanie ukazało się w roku 1947. Ponadto napisał między innymi: Twierdza, Ziemia, planeta ludzi, Pilot wojenny, Listy do matki, O sens życia. 31 VII 1944 wystartował z Korsyki z misją zwiadowczą, z której już nie powrócił, najprawdopodobniej został zestrzelony nad Morzem Śródziemnym koło Marsylii.

Najbardziej znany hiszpański architekt i inżynier secesyjny. Był także zaangażowany w życie Kościoła Katolickiego - pośmiertnie rozpoczęto wobec niego proces beatyfikacyjny. 

Urodzony 25 czerwca 1852 roku w Campo de Tarragona, Antoni Gaudí od dziecka był chorowity. Uczył się tylko tego, czego sam chciał, co zwykle skutkowało kiepskimi ocenami w szkole pomimo zdolności i inteligencji. Szczególnie interesowały go starożytne osiągnięcia architektoniczne oraz zabytki. Studiował i pracował w Barcelonie, gdzie 15 marca 1878 roku otrzymał dyplom architekta. Od razu pojawiło się też pierwsze zlecenie na latarnię uliczną. W kolejnych latach tworzył swe słynne projekty, w tym ten najbardziej znany – kościół Sagrada Familia. Pracował nad nim od 1883 roku aż do swojej tragicznej śmierci w 1926 roku. Czym różnią się dzieła Gaudíego od twórczości innych architektów? Praktycznie wszystkim. Do charakterystycznych cech jego stylu należą:

• Brak kątów prostych. Gaudí tworzył budowle o zadziwiających kształtach, pośród których nie znajdziemy kwadratów ani prostokątów.
• Czerpanie inspiracji z natury, przede wszystkim ze świata podwodnego. Dziś Gaudí uważany jest za prekursora architektury biomorficznej. Jego budynki nie wyglądają jak zwyczajne domy. Słynna Casa Mila, zwana też „La Pedrera”, czyli „Kamieniołom”, z wyglądu przypomina raczej wzburzone morze. Mozaiki na fasadzie przywodzą na myśl spienione fale, a żelazne balkony zaprojektowane przez J.M. Jujola to wodorosty.
• Fascynacja gotykiem. Cechy tego stylu u Gaudíego najlepiej widać na przykładzie Casa Vicens. Brał on jednak z gotyku tylko to, co jemu samemu się podobało. Zachował zatem strzelistość wież, odrzucając jednocześnie dużą ilość zdobień.
• Silny wpływ secesji. Gaudí tworzył w tym stylu, ale wykreował własną jego odmianę. Projektowane przez niego budynki przypominają wielkie rzeźby. Charakterystyczne kolory oraz zastosowanie światła, luster, mozaik i różnego układu okien można podziwiać na przykładzie Casa Calvet, Casa Battlo, Casa Mila i Parku Guell.
• Przestrzenne, statyczne budowle. Swój wygląd zawdzięczają one głównie zastosowaniu reguły równowagi oraz krzywej łańcuchowej. Dziś architekci osiągają podobne efekty przy pomocy komputera. Gaudí dzięki swojemu geniuszowi wszystko tworzył w głowie, a następnie przenosił na papier, by w końcu na tej podstawie zbudować zachwycające dzieła architektury.
• Nowatorskie rozwiązania konstrukcyjne. Należą do nich na przykład łuki paraboliczne zastosowane między innymi w Palacio Guell. Gaudí korzystał też z różnorodnych materiałów – bazaltu, granitu, skał łupkowych, cegieł i kolorowych płytek.
• Przywiązanie do Katalonii. We wszystkich budowlach Gaudíego możemy znaleźć sentyment do jego małej ojczyzny. Najlepszym przykładem tej miłości jest dom Marii Sagues – Bellesguard, który przypomina zamki budowane w Katalonii w okresie Średniowiecza.